Awiasiýa
Aerokosmos
Entigriminji asyryň ösmegi bilen alýumin uçarda möhüm metal boldy. Uçaryň howa çarçuwasy alýumin erginleri üçin iň talap edilýän programma boldy. Häzirki wagtda köp pudaklarda bolşy ýaly, howa giňişligi hem alýumin önümçiligini giňden ulanýar.
Aerokosmos senagatynda näme üçin alýumin garyndysyny saýlamaly:
Lighteňil agram- Alýumin erginleriniň ulanylmagy uçaryň agramyny ep-esli azaldar. Agramy polatdan takmynan üçünji ýeňil bolsa, uçara has köp agram götermäge ýa-da ýangyç tygşytlamaga mümkinçilik berýär.
Stokary güýç- Alýuminiň güýji, has ýeňil metallardan peýdalanyp, beýleki metallar bilen baglanyşykly güýji ýitirmezden has agyr metallary çalyşmaga mümkinçilik berýär. Mundan başga-da, ýük göteriji gurluşlar uçar önümçiligini has ygtybarly we tygşytly etmek üçin alýuminiň güýjünden peýdalanyp biler.
Poslama garşylyk- Uçar we ýolagçylar üçin poslama gaty howply bolup biler. Alýumin poslama we himiki gurşawlara ýokary çydamly bolup, ýokary poslaýjy deňiz şertlerinde işleýän howa gämileri üçin aýratyn gymmatly bolýar.
Alýuminiň dürli görnüşleri bar, ýöne käbirleri beýlekilerden has howa giňişligine has laýyk gelýär. Şeýle alýuminiň mysallaryna şular girýär:
2024- 2024-nji ýylda alýumininiň esasy garyndy elementi misdir. 2024 alýumin agyrlyk derejesine ýokary güýç talap edilende ulanylyp bilner. 6061 garyndysy ýaly, 2024 operasiýa wagtynda alýan dartgynlylygy sebäpli ganat we ýelken gurluşlarynda ulanylýar.
5052- heatylylyk bilen bejerip bolmaýan derejeleriň iň ýokary güýçli garyndysy, 5052 alýumin ideal maksada laýyklygy üpjün edýär we dürli görnüşlere çekilip ýa-da emele gelip bilýär. Mundan başga-da, deňiz gurşawynda duzly suwlaryň poslamagyna ajaýyp garşylyk hödürleýär.
6061- Bu garyndy gowy mehaniki aýratynlyklara eýedir we aňsatlyk bilen kebşirlenýär. Umumy ulanmak üçin umumy garyndy we howa giňişliginde ganat we ýelken gurluşlary üçin ulanylýar. Esasanam öýde gurlan uçarlarda köp bolýar.
6063- Köplenç “binagärlik garyndysy” diýlip atlandyrylýan 6063 alýumin nusgawy gutarnykly aýratynlyklary bilen tanalýar we köplenç anodizasiýa programmalary üçin iň peýdaly garyndydyr.
7050- Aerokosmiki goşundylar üçin iň esasy seçim, 7050 garyndysy 7075-den has uly poslama garşylygy we çydamlylygy görkezýär. Güýç aýratynlyklaryny has giň bölümlerde saklaýandygy sebäpli, 7050 alýumin döwüklere we poslama garşylygy saklamagy başarýar.
7068- 7068 alýumin garyndysy häzirki wagtda söwda bazarynda bar bolan iň güýçli garyndy görnüşidir. Ajaýyp poslama garşylygy bolan ýeňil, 7068 häzirki wagtda elýeterli iň kyn erginlerden biridir.
7075- Sink 7075 alýuminiň esasy garyndy elementidir. Güýji poladyň köp görnüşine meňzeýär we oňat işleýiş we ýadawlyk güýç aýratynlyklaryna eýedir. Ilkibaşda Ikinji jahan urşy döwründe “Mitsubishi A6M Zero” söweş uçarlarynda ulanyldy we häzirem awiasiýada ulanylýar.